UE i Mołdawia porozumiały się w sprawie zmodernizowanych warunków handlowych
25 lipca 2025
Unia Europejska i Mołdawia osiągnęły porozumienie w sprawie przeglądu i aktualizacji warunków pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu (DCFTA). To ważny krok na drodze do zacieśnienia współpracy handlowej i gospodarczej, szczególnie w kontekście europejskich aspiracji Mołdawii oraz jej postępów na drodze do członkostwa w UE.
Co zakłada nowe porozumienie?
Zmieniona umowa ma na celu:
Wspieranie integracji Mołdawii z rynkiem UE;
Zapewnienie nowych możliwości eksportowych dla obu stron;
Utrzymanie równowagi poprzez uwzględnienie wrażliwych sektorów, zwłaszcza w rolnictwie.
Większy dostęp dla mołdawskich produktów
W ramach nowej umowy UE zwiększyła kontyngenty taryfowe na produkty rolne, które dotychczas nie były w pełni zliberalizowane. Dotyczy to m.in.:
Śliwek, winogron stołowych, jabłek i wiśni – nowe kontyngenty odzwierciedlają aktualne wolumeny handlowe i wspierają dalszy wzrost eksportu;
Soku winogronowego, pomidorów i czosnku – te produkty będą mogły być importowane bezcłowo (z wyjątkiem częściowego ograniczenia dla pomidorów).
Lepsze warunki dla produktów z UE
Mołdawia, ze swojej strony, zgodziła się na zwiększenie dostępu do swojego rynku dla produktów rolnych z UE. Zmienione warunki obejmują m.in.:
Wyższe kontyngenty na wieprzowinę i drób;
Nowe kontyngenty na mrożone mięso, mleko i masło bez kości.
Stopniowe dostosowanie i mechanizmy ochronne
Nowe zasady przewidują stopniowe dostosowanie mołdawskich standardów produkcji do norm unijnych, m.in. w zakresie stosowania pestycydów. Zmiany te są zgodne z logiką procesu akcesyjnego Mołdawii i integracji z dorobkiem prawnym UE.
Wprowadzono również mechanizm ochronny, który umożliwia obu stronom przywrócenie środków ochronnych w przypadku negatywnego wpływu zwiększonego importu na lokalne rynki.
Co dalej?
W najbliższych dniach państwa członkowskie oraz Parlament Europejski zostaną poinformowane o szczegółach porozumienia. Następnie UE i Mołdawia rozpoczną formalne procedury zatwierdzenia zmienionej umowy DCFTA.
Komisja Europejska przygotuje wniosek dotyczący decyzji Rady UE w tej sprawie, a ostateczne zatwierdzenie nastąpi poprzez Komitet Stowarzyszenia UE–Mołdawia.
Kontekst i znaczenie porozumienia
Pogłębiona i kompleksowa strefa wolnego handlu stanowi integralną część układu o stowarzyszeniu UE–Mołdawia, który obowiązuje od lipca 2016 r. DCFTA zapewnia bezcłowy dostęp do rynku UE dla większości mołdawskich produktów i stopniowo dostosowuje przepisy mołdawskie do unijnych standardów.
W latach 2022–2025 obowiązywały również autonomiczne środki handlowe (ATM), które wspierały mołdawską gospodarkę dotkniętą skutkami wojny w Ukrainie. ATM wygasły 24 lipca 2025 r., jednak do czasu formalnego wejścia w życie nowej umowy handel będzie kontynuowany na dotychczasowych zasadach.
Dzięki ATM eksport Mołdawii do UE wzrósł z 1,8 mld EUR w 2021 r. do 2,2 mld EUR w 2024 r.
Przegląd w 2027 roku
Zgodnie z umową, w 2027 r. nastąpi przegląd warunków handlowych, który uwzględni:
postępy Mołdawii w procesie akcesyjnym,
poziom integracji rynku,
stopień wykorzystania kontyngentów handlowych,
zmiany w zdolnościach produkcyjnych i importowych obu stron.
