Od Arktyki do tropików – sprawozdanie Komisji brzmi alarmująco na temat zdrowia oceanów
1 października 2025
Zgodnie z dziewiątym sprawozdaniem na temat stanu oceanów, opublikowanym dziś przez Służbę Monitorowania Środowiska Morskiego programu Copernicus, unijny system obserwacji Ziemi, każda część oceanu jest obecnie zagrożona zmianą klimatu, utratą różnorodności biologicznej i zanieczyszczeniem.
Odkrycia pokazują, że ocieplenie oceanów przyspiesza, bioróżnorodność mórz jest coraz bardziej zagrożona, a zakwaszenie postępuje szybko. Zanieczyszczenie plastikiem dotyka obecnie wszystkich basenów oceanicznych, podczas gdy zagrożone gatunki i rafy koralowe stoją w obliczu krytycznych zagrożeń.
Najważniejsze wnioski z tegorocznego raportu to:
- Bezprecedensowe ocieplenie: Wiosną 2024 r. globalne morze osiągnęło rekordową temperaturę 21 °C, co miało poważny wpływ na ekosystem Ziemi.
- Morskie fale upałów: W latach 2023 i 2024 temperatury oceanów przekroczyły poprzednie rekordy o ponad 0,25 °C, co miało wpływ na ekosystemy, rybołówstwo i gospodarki przybrzeżne.
- Wznoszące się morza: Poziom mórz wzrósł o 228 milimetrów w latach 1901–2024, zagrażając 200 milionom Europejczyków mieszkających na obszarach przybrzeżnych i narażając obiekty światowego dziedzictwa UNESCO na niebezpieczeństwo.
- Gatunki inwazyjne: Podczas śródziemnomorskiej fali upałów w 2023 r. cieplejsze wody zwiększyły liczbę gatunków inwazyjnych, takich jak błękitne kraby atlantyckie i ogniożerne robaki brodate, co doprowadziło lokalne rybołówstwo na skraj załamania.
- Spadający lód morski: Między grudniem 2024 r. a marcem 2025 r. lód na Morzu Arktycznym odnotował cztery kolejne rekordowo niskie poziomy, tracąc obszar prawie dwukrotnie większy od Portugalii.
Roczne sprawozdanie z programu Copernicus dostarcza istotnych danych na temat wpływu zmian w oceanach na ekosystemy, bezpieczeństwo żywnościowe, gospodarki, społeczności nadbrzeżne i globalne regulacje klimatyczne.
Za pośrednictwem systemu Copernicus UE intensyfikuje działania, dostarczając wiarygodnych danych w celu monitorowania zdrowia oceanów i wspierania środków, które chronią różnorodność biologiczną, ograniczają zanieczyszczenie i wzmacniają odporność na zmianę klimatu.
Aby uzyskać więcej informacji
Sprawozdania dotyczące stanu oceanów ⁇ CMEMS
Cytaty
Jako właściciel programu Copernicus, najbardziej unikalnego systemu obserwacji Ziemi, Unia jest w stanie monitorować stan środowiska Ziemi i jego podsystemów. Infrastruktura i usługi programu Copernicus stanowią światowej klasy zdolność umożliwiającą Unii odgrywanie wiodącej roli w obserwowaniu i prognozowaniu różnych parametrów stanu oceanów. Komisja jest zaangażowana w ciągłość i ewolucję programu Copernicus, a także w zapewnienie, aby europejskie zdolności w zakresie obserwacji Ziemi obejmowały wszystkie podmioty i zdolności publiczne i prywatne oraz łączyły je. Gospodarka kosmiczna polega na uwolnieniu mocy systemów i usług kosmicznych w celu oferowania rozwiązań w różnych obszarach polityki i sektorach rynku.
Andrius Kubilius, komisarz do spraw obrony i przestrzeni kosmicznej
Wnioski ze sprawozdania na temat stanu oceanów ujawniają trudną, ale istotną diagnozę naszego oceanu. Potwierdza to, że potrójny kryzys planetarny nie jest przyszłym zagrożeniem, ale obecną rzeczywistością w naszych basenach. Oznacza to również, że podjęliśmy pierwsze niezbędne kroki, ponieważ dane są podstawą skutecznego działania. Zgodnie z inicjatywą dotyczącą obserwacji oceanów w ramach paktu na rzecz oceanów wykorzystujemy moc europejskiego cyfrowego bliźniaka oceanu, opartego na zasobach wiedzy o morzu, takich jak Copernicus Marine i EMODnet, aby przekształcić dane w przewidywalność, co pozwala nam przechodzić od obserwacji do rozwiązania. Teraz możemy symulować rozprzestrzenianie się gatunków inwazyjnych, prognozować wpływ fal upałów na stada ryb i testować skuteczność chronionych obszarów morskich przed ich wdrożeniem. Narzędzia te mają kluczowe znaczenie dla odpornej i zrównoważonej niebieskiej gospodarki. Ocean wysyła nam wyraźny sygnał; Teraz jesteśmy lepiej przygotowani, by na nie odpowiedzieć.
Kostas Kadis, komisarz do spraw rybołówstwa i oceanów